algemeen bewegingspatroon

lopen

• wikkelt de voeten af terwijl het loopt

(zie afbeelding 1)

• loopt ontspannen, de armen losjes langs het lichaam
• kan rechtuit lopen
• loopt niet teveel op de tenen
• flapt niet teveel met de voorvoet (bij het teveel op hielen lopen)

• ga regelmatig wandelen met de klas (zie afbeelding 1)

hollen

• kan hollen en op tijd stoppen zonder te vallen

• let op of ze op tijd stoppen, botsen, met armen fladderen enz.

over zigzag en golvend touw op 't juiste moment springen

• durft over het touw te springen
• kan op het juiste moment loskomen van de grond, zodat het touw onder de benen doorgaat
• valt niet vaak

• moedig aan
• gebruik een spelletje of een beeld
• gebruik bijvoorbeeld het beeld van het water, waar je over hoge of lage golven heen moet springen
• of in de Michaëlstijd het beeld van de staart van de draak waar dappere ridders en jonkvrouwen overheen gaan
• soms helpt het om het touw in het rond te draaien en de kinderen daar overheen te laten springen
• 
• laat het touw onmiddellijk los wanneer een kind struikelt (gevaar van pootje haken!)

vanuit stilstand voor het touw 5 keer springen

• kan vijf maal vanuit stilstand achter elkaar door over het touw springen zonder te vallen (bij/invoegen afbeelding 19)

• moedig aan
• laat het kind stilstaan voor het touw
• zorg dat je oogcontact hebt

• geef met je stem en je mimiek duidelijk aan wanneer er gesprongen moet worden
• help het kind door succeservaringen te geven

• jaag het touw zo mogelijk op het juiste moment onder de voeten door
• beweeg mee met het kind
• zo gauw er een ritme ontstaat: geef het ritme in een vaste regelmaat aan: ‘en spring…en spring…en spring maar door.’

onderhands gooien en vangen

• kan de bal driemaal zo naar de ander richten dat die hem kan vangen
• kan de bal driemaal van de ander vangen
• springt niet achter de bal aan
• mag drie keer misgooien of vangen, voordat het (weer) lukt

• vangen mag tegen het lichaam aan
• leer het kind met twee handen onderhands gooien.
• wanneer dat lukt: vraag om met een hand te gooien
• blijf dat met de stem begeleiden ‘en nu met allebei’ ‘en nu met één hand’
• noteer (in je hoofd) de voorkeurshand
• wanneer het kind dit nog niet beheerst kan je als tussenstap de bal met een hand laten rollen
• mik goed, zodat het kind makkelijk kan vangen
• gooi zelf ook onderhands aan
• let op of het kind op tijd de armen sluit (niet te vroeg, want dan ketst de bal weg, niet te laat, want dan valt de bal er tussendoor)
• wanneer het na vier keer niet lukt: stop met de oefening en geef tot slot een opdracht die het kind wel beheerst
• laat de bal driemaal over en weer gaan als het kind de beweging weer in de vingers heeft

harmonisch naar elkaar gooien en vangen

• kan de bal vaker dan vijf keer gooien en vangen

• zie hierboven, maar nu ritmisch
• probeer of het lukt om in een vloeiende heen en weer beweging te komen
• muziek of een liedje kan hierbij helpend zijn
• geef het goede voorbeeld

kruipen

• kan kruipen

• hele klas tegelijkertijd: let vooral op de kinderen die je opvallen
• let op of het kind in kruisgang loopt en niet telgangt (afbeelding 6) (armen en benen aan
• 
• dezelfde zijde gelijktijdig)
• 
• , of niet aanschuift (eerst armen dan benen)
• gebruik een beeld of een spelletje, een dier, zwarte piet die ergens onderdoor kruipt enz.

op zandbak- rand lopen

• loopt ontspannen over de rand
• heeft evenwicht of kan dat makkelijk zelf corrigeren
• durft een stapje achterwaarts te zetten

• hele klas tegelijkertijd: let vooral op de kinderen die je opvallen
• als kinderen veel tegen anderen aan stoten: afstand laten houden, voorop laten lopen

10 keer hinkelen zonder wisselen

• begint het hinkelen te kunnen
• valt niet, raakt niet te zeer verkrampt

• laat kinderen eerst in een groepje hinkelen, zo heeft ieder kind weer de gelegenheid zich de beweging te ‘herinneren’